De kracht van de geest:

Van chemie naar alchemie, van lood naar goud

Organisaties die willen overleven moeten transformeren en mensen maken de organisatie. Het zijn twee feiten die vrijwel niemand betwist, maar slechts weinigen trekken de conclusie die eruit volgt: wie zijn organisatie wil transformeren moet beginnen bij de mensen.

Petra Groot helpt mensen die zichzelf willen transformeren. Die hun zelfbewustzijn op een hoger niveau willen brengen. Zodat ze krachtig en flexibel van geest worden. En zodat transformatie wordt verankerd in de kern van de organisatie.

Een gesprek met Petra Groot in vier delen.

 

Deel 1: Ontwaken

Data. Het is misschien wel hét toverwoord voor de organisatie van de 21^e eeuw. We willen alles weten. Van onze klanten, processen en prestaties. Maar wat weten we van onszelf?

“Het is opvallend hoe weinig aandacht binnen bedrijven wordt besteed aan zelfbewustzijn”, begint Petra. “Het onderzoeken van de eigen geest wordt door velen nog altijd afgedaan als zweverig. Het zou niet passen binnen het rationele bedrijfsleven. Als je het mij vraagt is het juist irrationeel om jezelf níet te onderzoeken.”

Wat bedoelt ze hiermee? “Eigenlijk spreekt het voor zich: wat is nou rationeler dan onderzoek? Het is de basis van iedere wetenschap. Zolang je jezelf niet onderzoekt, ken je jezelf niet. Als je je niet bewust bent van de werking van je geest laat je jezelf meeslepen door iedere gedachte die langskomt: ‘Ik hoop maar dat er straks geen file staat’, ‘Ik moet nu echt meer gaan sporten’, ‘Die collega zei geen hallo, ik heb zeker weer iets fout gedaan.’ Meegaan in zulke gedachten belemmert je in bijna alles wat je doet. Je kunt je minder goed concentreren, samenwerking verloopt stroever, je raakt eerder gestrest en ga zo maar door.”

 

 

Wat je ziet is wat je bent

Maar hoe word je je dan bewust van de werking van je geest? Petra legt uit dat het begint met het besef dat je de wereld niet ziet zoals die is, maar zoals je zélf bent: “We zijn allemaal anders en interpreteren de signalen die we ontvangen vanuit de wereld allemaal op onze eigen manier. Wie je bent bepaalt de manier waarop je filtert, de manier waarop je betekenis geeft aan de wereld. Zo vormen we ieder ons eigen wereldbeeld.”

Dit idee van verschillende wereldbeelden komt terug in de zes waardensystemen in de People Change Scan. “Deze zijn de vorige eeuw als waardesystemen in de wereld gebracht, maar je kunt ze ook zien als wereldbeelden of bewustzijnsniveaus”, legt Petra uit. “Wat wij doen bij People Change is mensen een ladder geven zodat ze een situatie op verschillende niveaus kunnen bekijken. Dan kunnen ze ineens zien: ‘Ik weet eigenlijk helemaal niet waarom die collega geen hallo zei en of het überhaupt iets met mij te maken heeft.’”

“Door je ervan bewust te worden dat je je eigen wereldbeeld produceert, kun je erop reflecteren. Inzien dat jouw waarheid niet dé waarheid is. Je leert begrijpen dat andere mensen andere wereldbeelden hebben. Dat ze de situatie dus heel anders kunnen inschatten en daar heel anders op reageren.”

Oude snelwegen

De reden dat we allemaal een andere waarheid maken, is dezelfde als de reden dat we allemaal anders zijn: ieder heeft zijn eigen geschiedenis. “Er zitten heel veel dwingende gedachten in je hoofd. Een deel komt voort uit onze evolutionaire basisbehoeften: we willen allemaal veilig zijn, controle hebben, aardig gevonden worden en bijzonder zijn. Maar daarbovenop heb je ook je eigen persoonlijke dwingende gedachten, omdat die er vanuit jouw unieke verleden in zijn gezet. Dat kunnen gedachten zijn vanuit je gezin, of vanuit gebeurtenissen die je hebt meegemaakt.”

“Al deze dwingende gedachten heb je zo vaak gedacht, dat er een snelweg wordt aangelegd in je hoofd. Daar gaan de gedachten lekker snel en makkelijk overheen,” stelt Petra. Dit bedoelt ze niet metaforisch: “Een bekend gezegde in de neurowetenschappen is ‘neurons that fire together wire together’. Oftewel: neuronen die je heel veel gebruikt gaan samenklitten. Zo ontstaat letterlijk een snelweg.”

Van chemie naar alchemie

Je hiervan bewust worden – van wie je bent, hoe je bent opgebouwd en hoe dit werkt als een filter op je wereldbeeld – is al een belangrijke stap. Maar bij bewustwording houdt het volgens Petra niet op: “Ik ben altijd bezig met de vraag ‘wat kun je daar nou mee?’ Gedurende mijn leven ben ik altijd geïnteresseerd geweest in het potentieel van de geest.”

Wellicht verrassend, begon deze reis met een studie scheikunde. “Ik wilde ook graag psychologie doen, maar vond mezelf daar op mijn achttiende nog wat te jong voor. Later is de psychologie natuurlijk alsnog uitgebreid aan bod gekomen.”

Juist de relatie tussen die twee – materie en psyche, lichaam en geest – houdt Petra nu bezig. “Die relatie zie je al in die snelwegen: je gedachten geven vorm aan de fysieke verbindingen in je brein,” legt ze uit. “En zo’n oude snelweg, die jou allang niet meer dient, kun je zo ook weer afbouwen. Door niet steeds meer die snelwegen te kiezen, maar de ongebaande paden op te gaan. En daarmee kun je spreken van alchemie, dat eigenlijk gewoon een ander woord is voor transformatie. Vanuit je geest transformeer je de neurale netwerken in je lichaam, en zo maak je meteen je geest sterker.”

“Je verlost jezelf van die ‘knee-jerk’-reacties – van die automatische irritaties of angstreacties. Je verandert de manier waarop je bent geprogrammeerd. Psychologische triggers die eerder een heel neuraal netwerk activeerden – bepaalde woorden die je hoort, of die ene wenkbrauw die wordt opgetrokken – hebben dan geen macht meer over je. Je wordt vrijer. Je kunt zelf kiezen: waar stop ik wel of niet mijn energie in?”

Het sluit aan op een besef dat de laatste jaren ook binnen de wetenschap steeds verder is doorgedrongen: “Onze geest en zelfs onze genen zijn heel flexibel”, benadrukt Petra. “Waar vroeger werd gedacht: je bent zoals je bent en daar verander je niets aan, laat de ene na de andere neurologische studie nu zien dat de geest helemaal niet iets statisch is, maar juist heel dynamisch. Je kunt jezelf vormen. Door je zelfbewustzijn te verhogen kun je jezelf transformeren: van lood naar goud.”

Hoe je dit kunt doen vertelt Petra in deel twee van ons gesprek.

Wil je alvast beginnen met je eigen ontwikkeling of die van je organisatie? Neem contact op via petra@peoplechange.nl.