De kracht van de geest

Organisaties die willen overleven moeten transformeren en mensen maken de organisatie. Het zijn twee feiten die vrijwel niemand betwist, maar slechts weinigen trekken de conclusie die eruit volgt: wie zijn organisatie wil transformeren moet beginnen bij de mensen.

Petra Groot helpt mensen die zichzelf willen transformeren. Die hun zelfbewustzijn op een hoger niveau willen brengen. Zodat ze krachtig en flexibel van geest worden. En zodat transformatie wordt verankerd in de kern van de organisatie.

Een gesprek met Petra Groot in vier delen. Lees hier deel 1.

Deel 2: Onthechten

De mens wordt vaak omschreven als het rationele dier. Ons denkvermogen heeft ons in staat gesteld de wereld naar onze hand te zetten. We hebben geen vleugels maar kunnen vliegen. We kunnen fluisterend praten met iemand aan de andere kant van de wereld. We kunnen de bouwstenen van het leven herschikken om nieuwe organismen te scheppen.

Ons denkvermogen kan ons echter ook gevangen houden. In het eerste deel van ons gesprek legde Petra uit hoe we ons kunnen laten meeslepen door dwingende gedachten. Hoe ons verleden vorm geeft aan onze hersenen, waardoor we steeds opnieuw hetzelfde pad afwandelen. Dat betekent echter niet dat er geen uitweg is uit het doolhof van ons brein: we kunnen onszelf bevrijden. “Door je zelfbewustzijn te verhogen kun je jezelf transformeren: van lood naar goud”, gaf Petra aan. Maar hoe doe je dat?

“De methode die ik in mijn werk veel gebruik is meditatie”, vertelt Petra. “Met meditatie kun je leren hoe je gedachteproces werkt. En als je begrijpt hoe iets werkt kun je er controle over krijgen.”

 

 

Van de hak op de tak

Meditatie wordt vaak gezien als een manier om je gedachten tot stilstand te brengen. Om een toestand te bereiken waarin je aan helemaal niets meer denkt. “Iedereen die het weleens heeft geprobeerd weet hoe moeilijk dat is”, vertelt Petra, “en als het al lukt om aan niets te denken, keren de gedachten na afloop weer terug. Meditatie kan echter ook worden gebruikt om je denkproces te onderzoeken. En de kennis die je dan opdoet hou je voor altijd bij je.”

Daarvoor hoef je je gedachten niet het zwijgen op te leggen, je hoeft ze alleen te observeren. “Je begint door je te concentreren op je ademhaling. Daarmee geef je jezelf een ankerpunt en kom je in een ritme waar je heel rustig van wordt. Je geeft je lichaam het signaal dat het oké is om stil te zijn. Dat is al lastig genoeg – sommige mensen zijn weken bezig om dat voor elkaar te krijgen. Als het eenmaal lukt, als je lichaam heel rustig is, merk je hoe onrustig je geest is. Die gaat continu alle kanten op, van de hak op de tak.”

Dit zal de meesten van ons bekend voorkomen uit het dagelijks leven. Petra: “Je doet je uiterste best om je te concentreren op – ik noem maar wat – dat salesrapport dat je later die dag moet inleveren bij de baas, en tien seconden later denk je tot je eigen verbazing ineens aan de geur van sigaren. Hoe kan dat? Je baas heet Irene. Bij die naam moet je altijd denken aan Ireen Wüst. Dan gaan je gedachten automatisch naar schaatsen. Dat deed je vroeger vaak met je opa en die rookte altijd sigaren. Zo worden in een mum van tijd twee totaal niet gerelateerde onderwerpen met elkaar verbonden. Iedere gedachte wordt een schakel in een eindeloze keten.”

 

Voorbij waaiende wolken

Waar dit proces makkelijk is te herkennen, is het minder eenvoudig te stoppen. Het gebeurt schijnbaar automatisch, en voor we er erg in hebben. “Dit is waar meditatie helpt”, legt Petra uit. “Wat je in meditatie doet is ten eerste gewend raken aan al die gedachten die continu rondzingen in je hoofd, en ten tweede leren om er geen energie in te stoppen. We hebben als mensen een soort van primaire impuls die ons vertelt dat we met elke gedachte iets moeten. Zo laten we ons meeslepen en verliezen onszelf in onze gedachten.”

Een oefening die Petra gebruikt om dit herkennen en af te leren, is om je gedachten te zien als voorbij waaiende wolken: “Je laat al die gedachten gewoon langskomen en doet er verder niets mee. Dan zie je dat als je niet aanhaakt op die impuls om mee te gaan, die gedachte vanzelf weer verdwijnt – als een wolk die aan je voorbij waait. Elke keer als je de neiging hebt toch weer mee te gaan, moet je een stap terug doen en de gedachte alleen maar observeren. Teruggaan naar het hier en nu – waar niets gebeurt, want je hebt je lichaam stilgezet en je ogen dichtgedaan.”

Zo creëer je een afstand tussen jezelf en je gedachten. “Je ziet dat je niet met je gedachten samenvalt. Dat je zelf kunt kiezen met welke gedachte je wel of niet meegaat.” Dit maakt het mogelijk om de paden die letterlijk in je brein zijn gesleten te verlaten en nieuwe neurale verbindingen aan te leggen. Je transformeert jezelf – mentaal én fysiek – zoals Petra uitlegde in het eerste deel van ons gesprek. Je wordt meester in je eigen hoofd en onthecht je van de belemmerende gedachtepatronen die zich hebben gevormd gedurende jouw persoonlijke geschiedenis. Zo verliezen ze hun macht.

 

Kracht vanuit stilte

Dat is echter niet het enige. Terwijl je jezelf transformeert, train je je geest. En als je iets traint wordt het sterker.

“Doordat je leert niet langer energie te stoppen in elke gedachte krijgt je geest veel meer focus”, legt Petra uit. “We zijn gewend met onze energie alle kanten op te gaan. Elke gedachte krijgt een portie, waardoor de energie wordt verstrooid. Je kunt het vergelijken met licht. De ongetrainde geest werkt als een gloeilamp. Zo’n peertje geeft heel diffuus licht omdat het alle kanten opgaat. Als je je geest traint ga je stap voor stap van dat peertje naar een laser. De energie die je normaal verspreidt over een heel gebied ga je steeds meer bundelen. Je richt alle energie op één punt en je geest wordt daardoor vele malen krachtiger.”

Dankzij deze bundeling gaat die kracht tegelijkertijd gepaard met een stilte. “Je geest wordt steeds stiller omdat je afleert om je energie zo wijd te verspreiden. Je ruimt je geest op, leert je beter concentreren. Je laat je niet meer afleiden, blijft in het hier en nu.”

Vanuit deze stilte ben je des te krachtiger wanneer je wél ergens je energie in steekt, maar ook op alle andere momenten is de kracht voelbaar aanwezig. “In alles wat je wil, alles wat je zegt en alles wat je doet zit veel meer overtuiging. Je kunt dingen laten ontstaan doordat je niet overal bovenop springt. Je beweegt door het leven in een rust vanuit waar je heel goed kunt beoordelen: ‘Is dit iets waarop ik wil acteren, of is dit iets dat ik voorbij laat gaan?’ Deze rust en overtuiging straal je ook uit. Je verwerft een bepaald charisma. Een zekere ‘presence’.”

Deze charismatische combinatie van stilte en kracht ziet Petra terug in het tennisspel van Roger Federer. “Federer straalt één en al kalmte uit. Hij staat rustig te wachten en op het juiste moment komt er een explosie van doelgerichte energie en slaat hij een prachtige bal. En dan ontstaat weer rust. Hij is niet continu heen en weer aan het springen, blijft heel rustig kijken waar het spel naartoe gaat en onderneemt daar actie op. Vanuit zijn kalmte kanaliseert hij zijn kracht.”

 

Voorbij het hier en nu

Petra helpt haar klanten om diezelfde kalme kracht mee te brengen naar de bedrijfsvloer. “Samen werken we aan het trainen van je geest. Je leert vanuit rust te herkennen waar een situatie om vraagt – wat belangrijk is en wat niet, wat van jou als persoon wordt gevraagd, wat acties zijn voor de korte termijn en wat acties zijn voor de lange termijn. Het is in het bedrijfsleven natuurlijk essentieel om dat onderscheid te kunnen maken.”

Een krachtige geest beperkt zich echter niet tot wat wordt gevraagd in de huidige situatie, maar kijkt ook verder dan het hier en nu – naar wat er nog níet is. En dat is in het huidige tijdperk van disruptie, innovatie en transformatie misschien wel waardevoller dan ooit. “Een kalme, krachtige geest vergroot je potentieel om geheel nieuwe dingen te creëren”, vertelt Petra. “Om een visie te vormen voor de toekomst en deze te laten materialiseren in de wereld.”

Daarmee zijn we terug bij het begin. Want ons menselijke denkvermogen mag dan essentieel zijn voor onze technologische vooruitgang – van vliegtuigen tot het internet en genetische modificatie – maar met alleen ratio kom je er niet. Het begint allemaal bij visie en intuïtie. En daarvoor moet je voorbij aan de rede.

Hoe dit in zijn werk gaat vertelt Petra in deel 3 van ons gesprek.

Wil je alvast beginnen met je eigen ontwikkeling of die van je organisatie? Neem contact op via petra@peoplechange.nl.